Nikon Nikonos V – Huyền thoại 40 năm tuổi dưới lòng đại dương vẫn mang đến trải nghiệm độc nhất

Trong kỷ nguyên của máy ảnh kỹ thuật số và hình ảnh tức thời, thật khó tin khi một chiếc máy phim cơ học ra đời cách đây hơn 40 năm vẫn có thể mang lại cảm giác đặc biệt cho người chụp. Thế nhưng, Nikon Nikonos V, chiếc máy ảnh phim dưới nước huyền thoại của Nikon, đã làm được điều đó. Từ thiết kế cơ khí tinh xảo, khả năng chống nước ấn tượng đến trải nghiệm nhiếp ảnh đầy tính “thiền định”, Nikonos V vẫn khiến nhiều người say mê — đặc biệt là những ai tìm kiếm sự tĩnh lặng và nguyên bản trong nhiếp ảnh.

Câu chuyện của Nikonos bắt đầu vào đầu thập niên 1960 khi Jacques-Yves Cousteau, nhà thám hiểm đại dương nổi tiếng, hợp tác cùng nhà sản xuất máy ảnh La Spirotechnique để tạo ra Calypso, chiếc máy ảnh dưới nước đầu tiên có thể sử dụng mà không cần vỏ bảo vệ. Sau này, Nikon tiếp quản và phát triển dòng sản phẩm này, cho ra mắt Nikonos I vào năm 1963. Trong suốt hơn ba thập kỷ, Nikon không ngừng cải tiến thiết kế, dẫn đến sự ra đời của Nikonos V năm 1984 — chiếc máy được xem là đỉnh cao của dòng máy ảnh dưới nước chuyên dụng thời đó.

Khác với những chiếc máy ảnh thông thường, Nikonos V được thiết kế chống nước hoàn toàn, hoạt động ở độ sâu tới 50 mét, không cần housing bên ngoài. Cấu trúc kim loại chắc chắn, vòng xoay cơ học tinh tế và hệ thống khóa kín đặc biệt giúp nó chịu được áp lực dưới nước. Điều này khiến Nikonos trở thành người bạn đồng hành tin cậy của các thợ lặn, nhà nghiên cứu sinh vật biển, và nhiếp ảnh gia thám hiểm đại dương trong suốt nhiều thập kỷ.

Ảnh: PetaPixel

Khi cầm chiếc Nikonos V, người dùng lập tức nhận ra sự khác biệt so với các máy ảnh hiện đại. Không có màn hình LCD, không autofocus, không đo sáng tự động hoàn toàn — chỉ là ống ngắm quang học, bánh xe chỉnh khẩu, tốc độ và cuộn phim 36 tấm. Tất cả đòi hỏi sự tập trung tuyệt đối, khả năng ước lượng ánh sáng, khoảng cách và một tâm thế bình tĩnh giữa làn nước mênh mông.

Trong bài trải nghiệm được chia sẻ trên PetaPixel, tác giả đã sử dụng Nikonos V trong chuyến lặn tại French Polynesia. Mỗi lần lặn xuống, chỉ có vài chục giây nín thở và đôi khi chỉ chụp được một hoặc hai khung hình. Không thể xem lại ảnh, không biết kết quả ra sao — nhưng chính điều đó lại tạo nên sự hồi hộp và niềm vui nguyên thủy của nhiếp ảnh. Khi những tấm phim được tráng rửa, từng bức ảnh hiện ra với sắc xanh tự nhiên của nước biển, ánh sáng phản chiếu trên san hô và chuyển động uyển chuyển của cá biển – tất cả đều mang cảm xúc chân thật mà kỹ thuật số khó tái hiện.

Về mặt kỹ thuật, Nikonos V sử dụng ống kính Nikkor 35mm f/2.5 hoặc 28mm f/3.5, vốn được tối ưu cho môi trường nước với khả năng tái tạo hình ảnh sắc nét và độ méo thấp. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với nhiều giới hạn: việc thay phim trên thuyền tiềm ẩn nguy cơ nước mặn xâm nhập, không có chế độ tự động lấy nét, chỉ đo sáng trung tâm. Người chụp buộc phải hiểu rõ ánh sáng, khoảng cách, và đặc tính của nước biển để có được khung hình ưng ý.

Dẫu vậy, chính những hạn chế ấy lại tạo nên giá trị nghệ thuật và cảm xúc. Khi không thể phụ thuộc vào công nghệ, nhiếp ảnh gia phải tin vào bản năng, vào kinh nghiệm và cảm xúc của mình. Mỗi cú bấm máy trở thành một khoảnh khắc có ý thức — chậm rãi, trân trọng và đầy tính kết nối.

Ngày nay, với những chiếc máy ảnh kỹ thuật số có thể chụp hàng trăm tấm chỉ trong vài phút, trải nghiệm với Nikonos V giống như một chuyến du hành ngược thời gian. Việc chuẩn bị cuộn phim, kiểm tra gioăng cao su, lau khô ống kính, điều chỉnh khẩu và tốc độ — tất cả đều trở thành nghi thức thiêng liêng của nhiếp ảnh.

Tác giả bài viết trên PetaPixel chia sẻ rằng, dù mang theo nhiều thiết bị hiện đại, nhưng chính chiếc máy phim cũ kỹ này lại mang đến cảm giác gần gũi nhất với đại dương. Bởi mỗi tấm ảnh được chụp ra không chỉ là kết quả của kỹ thuật, mà còn là sự cộng hưởng giữa con người và thiên nhiên – nơi mọi chuyển động đều đòi hỏi sự tĩnh tâm, kiên nhẫn và hòa hợp.

Sau 40 năm, Nikon đã ngừng sản xuất dòng Nikonos, nhưng sức ảnh hưởng của nó vẫn còn nguyên vẹn. Nhiều nhiếp ảnh gia ngày nay vẫn săn tìm Nikonos V như một biểu tượng — không chỉ vì khả năng chụp dưới nước, mà vì tinh thần thuần túy của nhiếp ảnh cơ học mà nó đại diện.

Nikonos V không chỉ là một chiếc máy ảnh, mà là minh chứng cho triết lý “khi con người và thiết bị hòa làm một”. Dù bị thay thế bởi máy ảnh kỹ thuật số chống nước hiện đại, nhưng trải nghiệm cảm xúc, sự chủ động và niềm vui thuần khiết khi chụp bằng film vẫn là điều khiến Nikonos V trở nên bất tử.

Giữa thế giới nhiếp ảnh nơi công nghệ thống trị, Nikon Nikonos V nhắc nhở chúng ta rằng đôi khi, sự hoàn hảo không nằm ở độ phân giải, tốc độ chụp hay khả năng chống rung, mà ở cảm xúc và ý nghĩa của khoảnh khắc. Bốn mươi năm đã trôi qua, nhưng dưới làn nước xanh sâu thẳm, tiếng “click” của Nikonos V vẫn vang lên như nhịp thở của đại dương — chậm rãi, tĩnh lặng và đầy mê hoặc.