Bảo tồn manga cổ Nhật Bản bằng công nghệ hình ảnh độ phân giải cao

Trong một nỗ lực đầy tâm huyết nhằm gìn giữ giá trị văn hóa, nghệ thuật và lịch sử, quỹ Shueisha Manga‑Art Heritage tại Nhật Bản đang sử dụng hệ thống máy ảnh medium-format 150 megapixel của Phase One để số hoá những tác phẩm manga cổ, đặc biệt là các bản gốc có từ thập niên 1980 trở đi. Mục đích không đơn thuần là lưu giữ hình ảnh, mà là bảo tồn trọn vẹn từng đường nét, từng sắc độ màu, từng hạt tông mực — vốn dần phai mờ theo thời gian dưới tác động của ánh sáng và không khí.

Từng trang tranh, từng nét vẽ với cả những bản màu và đen-trắng được số hoá cẩn trọng bằng phần mềm chuyên biệt và hệ thống quét hiện đại do Phase One phát triển. Dòng máy ảnh 150 MP không chỉ ghi lại màu sắc với độ trung thực cao mà còn tái tạo chi tiết tinh vi một cách đáng ngạc nhiên, từ sắc thái mực cho đến cả kết cấu giấy — điều mà các máy quét truyền thống thường bỏ sót hoặc tái hiện không chính xác.

Ảnh: Phase One

Quy trình này đặc biệt quan trọng đối với các tác phẩm sử dụng mực nhuộm màu (dye-based inks) vốn rất nhạy cảm với ánh sáng tia cực tím và dễ phai theo thời gian. Nhiều bức tranh màu từ thập niên 1980 đến nay đã phai rõ, khiến một phần giá trị nghệ thuật và thương mại bị mai một. Số hoá bằng medium-format 150 MP không chỉ giúp bảo tồn hình ảnh gốc mà còn “đóng băng thời gian”, giữ cho tác phẩm vẫn sống động như ngày đầu.

Theo đại diện Shueisha Manga-Art Heritage, những công nghệ trước đây như máy quét khi số hoá manga thường không đủ nhạy để tái tạo chính xác các tông màu nhạt hoặc các chi tiết nhỏ như các chấm halftone trong tranh đen-trắng dẫn tới mất mát phần lớn độ sâu và sắc thái đặc trưng. Nhưng kể từ khi chuyển sang sử dụng Phase One iXH 150MP, mọi thứ thay đổi gần như tức thì: màu sắc rõ ràng, tông sáng-tối hài hoà, thậm chí cả… kết cấu của giấy cũng được ghi lại với độ trung thực rất cao.

Chính vì lẽ đó, dự án của Shueisha không chỉ đơn thuần là “scan tranh thành file kỹ thuật số”. Đây là công tác bảo tồn văn hoá — giữ lại một phần ký ức nghệ thuật và giá trị lịch sử của manga Nhật Bản, để thế hệ mai sau có thể nhìn lại, nghiên cứu, học hỏi và trân trọng. Ngay cả khi bản gốc phai màu, rách nát hay hư hỏng theo thời gian, phiên bản số hoá vẫn tồn tại và với độ chi tiết lẫn màu sắc được bảo toàn một cách tối đa.

Việc sử dụng công nghệ medium-format siêu phân giải để lưu trữ tranh gốc cho thấy ý thức sâu sắc về giá trị lâu dài của manga, không chỉ như một sản phẩm văn hóa hay giải trí, mà như một di sản nghệ thuật cần được bảo vệ. Trong thời đại mà kỹ thuật số ngày càng chiếm ưu thế, bước đi này của Shueisha và Phase One mang tính tiên phong, thể hiện niềm tin rằng mỗi trang manga dù cũ đến đâu đều xứng đáng được giữ lại mãi mãi.